Od wielu lat można zaobserwować spadek jakości gleb. Przyczyną tego jest m.in. obniżenie pH gleby, które następuje poprzez wymywanie wapnia do głębszych warstw gleby oraz stosowanie niektórych nawozów mineralnych- fizjologicznie kwaśnych.
Obniżenie kwasowości gleby można spowodować poprzez zastosowanie nawozów wapniowych. Należy zaznaczyć, że musi to być działanie planowane i rozłożone w czasie. Ważnym jest, aby dokładnie określić poziom pH na swoich gruntach ornych, a następnie dobrać takie dawki wapnowania, aby odczyn gleby doszedł do poziomu właściwego. Nie można dopuścić do sytuacji w której nawożenie odbywa się bez brania pod uwagę zasobności gleby, a także bez wymagań pokarmowych roślin.
Zalety stosowania wapna:
- usuwa z gleby szkodliwe dla roślin wolne jony glinu,
- wpływa pozytywnie na zwiększenie produktywności gleby,
- wspiera efekt przyswajalności przez rośliny nawozów mineralnych i organicznych.
Istotną kwestią w nawożeniu wapnem jest określenie jego prawidłowej dawki. Ważne jest to dlatego, że zbyt niski poziom nawożenia okaże się nieefektywny, a przy zastosowaniu zbyt dużych ilości, ujawniają się negatywne skutki, zwane przewapnowaniem gleby. Zjawisko to jest szczególnie niekorzystne przy zastosowaniu wapna tlenkowego na glebach lekkich. Za dawkę optymalną uznajmy taką, która umożliwia doprowadzenie pH gleby do dolnej granicy jego optymalnego przedziału.
| Zalecane dawki nawozów wyrażone w tonach CaO na 1 ha | ||||
| Kategorie ciężkości agrotechnicznej gleb | Podział potrzeb wapniowania | |||
| Konieczne | Potrzebne | Wskazane | Ograniczone | |
| Bardzo lekkie | 3,5 | 2 | 1 | – |
| Lekkie | 3,5 | 2,5 | 1,5 | – |
| Średnie | 5,5 | 3 | 1,7 | 1 |
| Ciężkie | 6,0 | 3 | 2 | 1 |
Pamiętaj o podstawowych zasadach:
- Nawozy wapniowe należy stosować na przedplon. Wchodzą one w reakcję z innymi nawozami dlatego termin ich stosowania jest ważny.
- W okresach przed jak i po wapniowaniu nie powinno się stosować nawozów zawierających formę amonową azotu, a także nawozów fosforowych.
- Nie należy również wysiewać wapna na obornik lub gnojowice. Należy zachować przy tych zabiegach miesięczny okres przerwy.
- Nie wolno wysiewać wapna w warunkach deszczowych jak i na wilgotną ziemię.
Ogólny stan i wygląd roślin może świadczyć również o kwasowości gleby. Jeżeli na glebie gliniastej dobrze uprawionej i nawożonej takie rośliny jak: koniczyna, lucerna czy buraki źle rosną, to można wnioskować, że jest ona kwaśna. Na ogół na glebach kwaśnych dosyć dobrze rosną takie rośliny jak: żyto, ziemniaki, owies, łubin żółty, ale nawet one zaczynają źle się rozwijać (wykazują specyficzne objawy chorobowe), jeśli te gleby są bardzo kwaśne.
